Google op “kussens” en je krijgt miljoenen resultaten en talloze winkels die je de beste, luchtigste en meest verkoelende kussens die er zijn beloven. Kussens zijn al jaren big business, en niet voor niets. Het bepaalt een groot gedeelte van een goede nachtrust. Toch is dit niet altijd zo geweest. Het kussen had oorspronkelijk namelijk een heel ander doel.

Mesopotamië en de eerste kussens

De geschiedenis van kussens gaat ver terug, tot meer dan 9.000 jaar geleden in Mesopotamië, het moderne Irak. Hier werden de allereerste kussens gemaakt van steen, met een halvemaanvormige bovenkant die diende voor nekondersteuning. Comfort was duidelijk niet het hoofddoel; deze kussens dienden voornamelijk om het hoofd van de grond te houden en insecten weg te houden uit mond, neus en oren. Dit was een praktische benadering van kussens die gericht was op overleving en bescherming.

Het Oude Egypte en China

In het oude Egypte werden kussens en hoofdsteunen gecreëerd vanuit een diepe spirituele en levensfilosofie. Ze beschouwden het hoofd als het centrum van spirituele kracht en levensenergie. Deze kussens, vergelijkbaar met die van Mesopotamië, maar vaak uit hout gesneden, waren een symbool van status en werden voornamelijk gebruikt door de welgestelde elite. Ze dienden niet alleen als fysieke ondersteuning, maar ook als bescherming van de vitale levenskracht.

De Chinezen daarentegen creëerden prachtig versierde kussens van diverse materialen, zoals hout, steen, bamboe, porselein, brons en jade. Hun benadering van kussens was gebaseerd op een evenwicht tussen comfort en gezondheid. Hoewel ze kennis hadden van zachte kussens, geloofden ze dat deze energie en vitaliteit uit het lichaam trokken tijdens de slaap en niet effectief waren tegen boze geesten. Dit weerspiegelde de diep gewortelde overtuigingen in de traditionele Chinese geneeskunde en levenswijze.

Oude Griekenland en Rome

Oude Grieken en Romeinen gebruikten al meer vertrouwde kussens – gevuld met materialen zoals veren of stro. Deze periode markeerde een verschuiving van praktische naar meer comfortgerichte kussens. Echter, tijdens de Middeleeuwen raakten kussens uit de gratie bij velen. Velen beschouwden kussens als een teken van zwakte, en ze werden voornamelijk gebruikt door zwangere vrouwen. Dit weerspiegelde de rigide sociale normen en beperkingen van die tijd.

De industriële revolutie

Pas tijdens de industriële revolutie, met de opkomst van technologie en massaproductie van textiel, werden kussens meer alomtegenwoordig. Iedereen kon nu een kussen gebruiken, zelfs decoratieve kussens voor stoelen en banken werden betaalbaar voor het gewone volk. Deze verschuiving weerspiegelde de veranderingen in levensstijl en toegankelijkheid van comfortabele producten voor de bredere bevolking.

Hedendaagse kussens

Ondanks de ogenschijnlijke eenvoud van het kussen, is het opmerkelijk hoe het is geëvolueerd. Nieuwe materialen en vormen blijven opkomen, elk bewerend meer ondersteuning en een betere nachtrust te bieden dan het oude model. Terwijl tegenwoordig maar weinig mensen kussens aanschaffen met het doel om insecten uit hun oren te houden, blijft het kussen een belangrijk cultureel element dat door de geschiedenis heen en tot op de dag van vandaag een rol speelt. Deze voortdurende aanpassing van kussens weerspiegelt onze voortdurende zoektocht naar comfort, gezondheid en welzijn.